Silk là gì? Vải lụa là gì?
Lụa là nguyên liệu có bề mặt siêu mỏng, rất mịn. Silk được sản xuất bởi 1 loại tơ. Thường lụa thượng hạng sẽ sản xuất từ tơ tằm. Người nông dân nuôi tằm lấy tơ sẽ xe nhỏ sợi và đan, dệt thành những tấm lụa. Chính bởi sự kỳ công của loại lụa này nên đây được xem là một món hàng thương phẩm có giá trị.
Từ xưa, lụa tơ tằm luôn được sử dụng làm cống phẩm cho triều đình, món đồ quý giá được mang ra định giá ngang hàng với vàng bạc.
Chất lượng của tơ tằm được sản xuất được đánh giá qua lá mà tằm ăn. Tằm thường ăn lá dâu để nhả sợi. Nhưng nhiều bạn không biết còn có tơ tằm sồi, lá sắn. Nhưng lá dâu được dùng nhiều nhất và được sản xuất nhiều nhất trên thê giới.
Hình ảnh vải lụa (Silk)
Đặc điểm của vải lụa (Silk)
Đặc tính cơ học: Cực kỳ bền bỉ. Cấu tạo hoàn toàn từ thiên nhiên nên mức độ co giãn thấp.
Đặc tính vật lý: Cấu trúc hình tam giác nên có thể phản lại sự chiếu sáng từ ánh nắng mặt trời. Đây cũng là một đặc điểm khá đặc biệt và làm nên sự quý giá của lụa
Đặc tính hóa học: Giữ nước tốt, giữ ấm tốt khi thời tiết lạnh.
Vì 100% được sản xuât từ thiên nhiên nên cần giữ vệ sinh cẩn thận, tránh phơi dưới nắng trực tiếp.
Nguồn gốc và lịch sử phát triển của vải lụa
Thực tế thì nghề dệt lụa đã có từ rất lâu, đó là vào khoảng 6000 năm trước công nguyên, mảnh đất đầu tiên xuất hiện và phát triển ngành nghề dệt lụa đó là ở Trung Quốc. Đây là một loại vải mà chỉ có tầng lớp vua chúa hoặc các tầng lớp quý tộc mới được sử dụng, vải lụa cũng được dùng làm vật phẩm biếu tặng, cống nạp cho vua chúa, quan chức quý tộc lúc đó.
Nhưng không lâu sau thời điểm xuất hiện đó thì vải lụa đã bắt đầu trở nên phổ biến và thịnh hành hơn ở thị trường Trung Quốc và được mọi tầng lớp xã hội tại đây sử dụng để tạo thành các bộ quần áo đời thường. Sau đó khi nó đã lan rộng tới các nước ở Châu Á thì vải lụa tiếp tục cho thấy sức ảnh hưởng, nét nổi trội của mình khi nó đã chứng tỏ rằng đây là một loại hàng hóa cao cấp, với độ bền bỉ và có vẻ đẹp huyền bí. Chính vì lẽ đó mà xu hướng sử dụng các đồ dùng có chất liệu vải lụa ngày càng gia tăng, điều này đã khiến cho giới thương nghiệp sẵn sàng đưa loại hàng hóa này đi xuyên các quốc gia khác nhau để tiêu thụ.
Đó là cột mốc lịch sử thể hiện vải lụa có xuất xứ từ Trung Quốc, còn đối với thị trường Việt Nam thì trong lịch sử ghi chép vải lụa có nguồn gốc từ thời vua Hùng đời thứ 6. Bởi ở thời gian này, tại huyện Ba Vì nghề chăn tằm, ươm tơ đã xuất hiện. Với bề dày truyền thống lâu đời trong việc phát triển nghề dệt lụa, cho tới nay các làng nghề sản xuất lụa truyền thống của Việt Nam vẫn được bảo tồn nguyên vẹn.
Nổi bật nhất trong số đó chính là cái tên lụa Hà Đông đã trở thành thương hiệu vô cùng quen thuộc khi nhắc tới chất liệu. Vải lụa Hà Đông xuất phát từ làng nghề Vạn Phúc với nhiều mẫu mã và hoa văn tinh xảo, đưa loại lụa này trở thành sản phẩm nổi tiếng nhất tại thị trường Việt Nam. Ngoài ra còn một thương hiệu vải lụa khác đó là lụa Mỹ Á ở An Giang cũng khá nổi tiếng Việt Nam.
Quy trình sản xuất chất liệu vải lụa
Giai đoạn 1 sản xuất chất liệu vải lụa: Chăn tằm
Trong 1 năm, thời điểm thích hợp nhất để chăn tằm là vào mùa xuân và mùa thu, có khí hậu tương đối mát mẻ, thuận lợi cho tằm phát triển tốt nhất. Từ thời điểm tằm nở đến lúc nhả tơ làm kén thì khoảng từ 23 – 25 ngày, trải qua 4 lần lột xác và được chia thành 5 độ tuổi khác nhau.
Thức ăn chính của tằm là lá dâu, và dâu tằm phải được trồng ở những vùng đất sạch, không bị phèn ô nhiễm nguồn nước. Tần suất ăn của tằm suốt ngày đêm, sau khoảng 3 tầm phát triển đén kích thước tối đa thì bò đến nơi thích hợp để nhả tơ và tạo kén.
Giai đoạn chăn tằm
Giai đoạn 2 sản xuất chất liệu vải lụa: Nhả kén
Các gia đình trồng dâu nuôi tằm thường thực hiện công đoạn này bằng cách dùng một chiếc né được làm từ thân cây đay tạo thành 5 lớp với những ô có hình chữ nhật thông thoáng để cho tằm bắt đầu nhả kén. Bước đầu tiên tằm sẽ nhả tơ để tạo vỏ bọc thô bên ngoài giúp cố định tổ kén để nó nằm trong kén và chuyển động theo hình số 8 khoảng 3000 lần để nhả tơ tạo thành sợi có chiều dài gần 1000 km quấn quanh kén.
Giai đoạn Nhả kén
Giai đoạn 3 sản xuất chất liệu vải lụa: Ươm tơ
Sau khi đưa tằm chín nhả tơ tạo kén sau 7 ngày thì sẽ bắt đầu ươm tơ. Công đoạn ươm tơ này diễn ra rất nhanh chóng chỉ trong vòng 5 ngày để ngăn cho tằm nở thành con ngài và cắn lớp kén bên ngoài chui ra, như vậy tơ tằm sẽ bị vụn và không se sợi được nữa. Để ươm tơ thì đầu tiên phải cho kén vào trong nước thật sôi để chất sericin tan ra để xác định được mối tơ và bắt đầu se sợi.
Đây là bước chuẩn bị nguyên liệu sợi tơ thô cho công đoạn dệt tiếp theo, thì tùy vào mục đích của người dệt và sản phẩm muốn tạo ra thì nguồn nguyên liệu sợi tơ cần tới những số lượng khác nhau.
Giai đoạn Ươm tơ
Giai đoạn 4 sản xuất chất liệu vải lụa: Dệt lụa
Tùy vào chất lượng của sợi tơ mà sẽ có những cách dệt khác nhau để điều chỉnh độ dày mỏngcủa vải lụa, chính ở quá trình dệt sợi đã tạo ra nhiều loại vải lụa khác nhau quyết định tới độ dày mỏng, độ bóng mềm và độ cứng của vải.
Giai đoạn Dệt lụa
Giai đoạn 5 sản xuất chất liệu vải lụa: Nhuộm màu vải lụa
Đây là công đoạn cuối cùng để tạo nên tính thẩm mỹ, vẻ ngoài cho các loại vải lụa, bởi vải lụa gốc chỉ có màu trắng ngà của tơ nên để cho vải có nhiều sắc đa dạng bắt mắt thì bắt buộc phải nhuộm màu. Trước khi ngâm với thuốc nhuộm, lụa được ngâm trong nước nóng để làm truột tơ tức là loại bỏ sạch sẽ lớp keo bám trên bề mặt sợi. Cách để nhuộm vải lụa của các làng nghề nhuộm bằng cách sử dụng các nguyên liệu từ thiên nhiên như vỏ cây, lá cây, các loại củ như củ nâu...
Ngoài ra tùy vào cách phối màu và yêu cầu sản phẩm của khách hàng mà vải lụa cũng có thể pha và nhuộm màu thành các loại họa tiết như lụa hoa nhí, vải lụa chấm bi, vải lụa trơn, vải lụa bóng, vải lụa hoa, vải lụa trắng...
Giai đoạn Nhuộm màu vải lụa
Có những loại vải lụa (Silk) nào?
Silk cũng có nhiều chủng loại khác nhau. Ngoài nguồn gốc xuất xứ như phía trên chúng tôi đã trình bày. Lụa còn được phân chia thành nhiều loại khac snhau dựa vào đặc điểm của lụa
Vải lụa (Silk) cát
Vải lụa cát hay còn gọi là Silk cát tà loại vải mềm, mỏng, rũ, vải lụa cát được ứng dụng phổ biến trong may các trang phục áo dài.
Đặc điểm của lụa này là bề mặt nhám, cọ nhẹ vào tựa như sờ vào những hạt cát chuyển động trên sa mạc. Đây là loại lụa khá được ưa chuộng tại Việt Nam bởi đặc tính này.
Vải lụa (Silk) cát
Vải lụa (Silk) Satin
Lụa Satin hay Satanh là loại lụa trái ngược với lụa cát khi bề mặt bóng mịn. Sợi tơ tằm được dệt nên tấm lụa qua kỹ thuật dệ vân đoạn. Đây là 1 kỹ thuật dệt giúp sợi vải liên kết chặt chẽ với nhau. Kỹ thuật này tạo cho tấm lụa sự bền bỉ khi sử dụng.
Có thể bạn đã nhìn thấy kỹ thuật này trên truyền hình khi sợi ngang chui xuống sợi dọc, đè lên sợi dọc . Sợi ngang sau dịch qua phải 2 sợi dọc và lên trên 1 sợi cho tới hết.
Vải lụa (Silk) Satin
Vải lụa (Silk) Phi Bóng
Nghe rất khác lạ nhưng đây là loại vải lụa đặc biệt mỏng, mịn, co giãn không cao. Các nghệ nhân tạo thành lụa Phi Bóng sử dụng kxy thuật dệt từng lớp. Vải mặt trên nhiều sợi ngang song song. Nhờ vào kỹ thuật dệt này, vải bóng và phản chiếu ánh sáng tốt hơn
Vải lụa (Silk) Phi Bóng
Vải lụa (Silk) Kate
Có thể xuất hiện với cái tên như Kate Silk. Được sử dụng phổ biến và rộng rãi nhất. Đây cũng là vải phân biệt dễ nhất. Vải được dùng để may quần áo thông thường. Đặc biệt với các trường học, công ty, doanh nghiệp may đồng phục cho nhân viên và học sinh.
Vải bền màu và bền với thời gian nên khá được ưa chuộng.
Vải lụa (Silk) Cotton
Hay có tên gọi khac slaf vải tổng hợp, vải được pha trộn giữa tơ tằm và cotton nên được thừa kế nhiều từ 2 loại vỉa này. Vải được ứng dụng phổ biến thường ngày để may mặc. Đặc tính sáng bóng, chống tĩnh điện, không bị nhăn khi giặt.
Vải lụa (Silk) Cotton
Vải lụa (Silk) thuần tơ tằm
Loại vải lụa thương phẩm cao cấp bậc nhất này được làm hoàn toàn thủ công từ đầu tới cuối. Sợi tơ được tằm nhả ra, tơ được các nghệ nhân cẩn thận đan lại với nhau để tạo thành 1 tầm lụa hoàn chỉnh. Lụa có màu trắng ngà, đơn sắc.
Sợi tơ tằm đơn sắc nên vải không cầu kỳ và nhiều hoa văn. Trái lại, giá trị của lụa tơ tằm thuần lớn nhất thậm chí tại thời xưa, người ta dùng lụa để trao đổi, giao thương buôn bán.
Vải lụa (Silk) gấm
Vải được kết hợp giữa lụa và gấm tạo ra một dòng vải cao cấp. Lụa gấm là sự kết hợp hoàn hảo giữa những ưu điểm của 2 loại vải này. Đặc điểm của vỉa là mềm min, dày dặn, nhiều họa tiết. Lụa gấm chủ yếu để may lễ phục, váy dạ hội, những thiết kế mang đậm màu sắc hoàng gia, quý tộc.
Vải lụa (Silk) gấm
Vải lụa (Silk) được ứng dụng như thế nào?
Với đặc tính nổi bật trên thì vải lụa Silk được ứng dụng vô cùng rộng rãi trong đời sống. Có thể kể ra các ứng dụng như sau:
Ứng dụng vải lụa (Silk) trong in ấn kỹ thuật
In tranh lụa: đây là một ý tưởng rất hay khi dùng một tấm tranh lụa để trang trí trong nhà hay gửi tặng người thân.
In tranh dán tường, treo tường: Một bức tranh đẹp với chất liệu cực tốt giúp cho không gian sống và làm việc của bạn trở nên hoàn hảo hơn.
In tranh lụa treo phòng thờ: đây là một sự lựa chọn tốt cho việc thờ cúng, phục vụ tín ngưỡng.
In tranh khổ lớn: trong các đại lễ, chương trình, hội nghị... tranh lụa được yêu cầu in với nhiều kích cỡ khác nhau, tùy theo nhu cầu của khách hàng.
Ứng dụng vải lụa (Silk) trong in ấn kỹ thuật
Ứng dụng lụa (Silk) làm giải thưởng cuộc thi
In ấn phẩm quảng cáo: đây là chất liệu tốt nhất để in cờ treo, cờ phướn, câu đối… để quảng cáo cho các thương hiệu.
In phông nền: được ứng dụng phổ biến trong các dịp lễ, tết, hay sự kiện lớn nhỏ.
In băng đeo chéo trong các sự kiện lớn, cờ lưu niệm, giải thưởng sự kiện, …
Làm cờ, băng rôn để cổ động trong các sự kiện lớn nhỏ.
Với tính năng in được trên cả mực dầu và mực nước, vải silk được ứng dụng rất nhiều dưới công nghệ in. Đặc biệt, khi in trên mực dầu thì màu mực cực kì đẹp, rất bóng và sáng. Chính vì thế mà loại vải này được dùng rất phổ biến để in tranh nghệ thuật, và các ấn phẩm quảng cáo.
Ứng dụng lụa (Silk) làm quảng cáo
Ứng dụng vải lụa (Silk) trong thời trang
Ngoài ra vải silk hay còn gọi là vải lạnh 2 chiều, 4 chiều. Là loại vải thường được dùng để may bikini, đồ thể thao, phối áo quần thời trang… Vải lạnh có mình vải trơn, láng. Khi sờ vào sẽ cho cảm giác mát lạnh, rất thoải mái. Bên cạnh đó, vải có độ bền rất cao, màu sắc ít bị phai màu; không nhăn, dễ giặt sạch. Vải thấm rất ít nước và chậm. Rất nhanh khô và thoát hơi ẩm cao. Chính vì thế được dùng chủ yếu để may đồ thể thao.
Với phái nữ, chất liệu này có thể dùng để may đầm, đồ bộ, đồ ngủ… với kiểu dáng đơn giản nhưng bề mặt trơn, láng, bóng, mịn, mát khiến chị em rất thích. Với nam giới, vải này thường được may làm đồ bộ nhiều hơn. Do các đặc điểm nổi trội trên, giúp cơ thể người chơi thể thao nhẹ nhàng, dễ di chuyển; không bết dính vào cơ thể khi ra mồ hôi nhiều. Với trẻ em, vải silk thun lạnh còn được dùng để may áo ba lỗ, đầm hai dây thoải mái, rộng rãi.
Trong trang phục, hẳn các bậc trung niên sẽ yêu thích loại vải này bởi những đặc tính bền, đẹp, sang, dễ dùng, dễ bảo quản của nó. Và dù trong bất cứ lĩnh vực nào thì vải silk vẫn luôn là một trong những chất liệu vải tốt nhất, có tính ứng dụng cao và được mọi người ưa chuộng.
Ứng dụng vải lụa (Silk) trong thời trang
Cách phân biệt vải lụa Việt, lụa Hàn, lụa Trung Quốc
Một số cách dưới đây có thể giúp bạn phân biệt được lụa Việt, Hàn hay Trung.
Vải Lụa Việt Nam
Sờ trực tiếp, lụa Việt Nam được sản xuất thủ công từ tơ tằm nên mát, nhẹ mỏng…
Vò nát lụa nếu lụa tơ tằm Việt thì sẽ về hình dạng ban đầu.
Xem hoa văn: Lụa Việt có hoa văn truyền thống đơn giản
Khổ vải: Tại Việt Nam, lụa tơ tằm có 2 khung cỡ là 0.9 và 1.15m.
Dùng lửa: Đốt thử 1 sợi tơ tằm sẽ có mùi khét. Đốt sẽ thành muội than, xoa không vón cục
Vải Lụa Trung Quốc
Lụa Trung Quốc nhăn
Lụa Trung có màu sắc sặc sỡ hơn Lụa Việt
Khổ vỉa phong phú. ĐỐt lên vón cục bởi pha nilon.
Vải Lụa Hàn Quốc
Đặc tính mềm mại, thướt tha. Hàng thương phẩm chất lượng cao
Độ co giãn cao phù hợp may mặc làm quần áo, trang phục
Thoáng mát khi mặc.
Kết hợp với sợi co giãn vì vậy có thể phân biệt lụa Hàn qua độ giãn của vải.
Trên đây là một vải thông tin giúp bạn hiểu thêm về chất liệu vải silk. Thiều Hoa mong rằng bạn đã biết được vải silk là gì? Và những ứng dụng trong đời sống hằng ngày của chất liệu này.
